وجود مشکلات متعدد آبی در کشور که ریشه در عوامل مختلف طبیعی، انسانی،اجتماعی و... دارد، استفاده از آب را به چالشی جدی در جامعه امروز تبدیل کرده است؛ بر این اساس نیاز به نگرش جدید و بهتر در مدیریت منابع آبی منطقه کاملا ضروری به نظر می رسد.
برنامه ریزی به روز شده و مدیریت صحیح منابع آبی یکی از راهکارهای رسیدن به این نگرش می باشد.
در این میان مدیریت منابع آبی تعاریف گوناگونی دارد و گزینه های مختلفی برای اصلاح آن پیش روی مدیران ایرانی قرار دارد. یکی از مهمترین این گزینه ها توجه به اقتصاد آب و بازارهای آبی به عنوان یکی از اهرم های کنترل کننده آن می باشد. ترویج بازار آب با هدف استفاده بهینه و درست از منابع آبی که موجب افزایش راندمان و پرهیز از هدر رفت آب می باشد، می تواند به توسعه اقتصاد آب و مدیریت صحیح منابع آبی کمک کند.
تحقق این امر بر اساس تجربیات جهانی در بازار آب موجب خواهد شد کشاورزان بتوانند ضمن آگاهی از ارزش اقتصادی آب، استفاده درست از آن را به عمل آورند.
در تحقیق حاضر جامعه مورد مطالعه شبکه صوفی چای که شامل اراضی پایاب سد علویان در شهرستان مراغه و پایاب آن در شهرستان بناب است، برای برپایی بازار آب انتخاب شده است.
در گام اول به شناخت و ارزیابی وضعیت موجود منابع و مصارف آب در جامعه آماری فوق پرداخته شده است.
سپس بعد از گردآوری اطلاعات و آمار مورد نیاز برای انجام تحقیق، ظرفیت ها و پتانسیل های بالقوه در منطقه هدف شناسایی شده است.
گام بعدی تحقیق، انجام مطالعات میدانی برای شناسایی سامانه ها و عرف های موجود در منطقه مورد مطالعه و بررسی نتایج مثبت وجود بازارهای محلی در منطقه بود.
در انتها با ریشه یابی و ارزیابی مشکلات موجود در بازارهای آب، برنامه ای مدون و جامع در جهت ایجاد و توسعه بازار رسمی آب در هشت گام مختلف برای شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی ارائه شده است.
